پدری به پسرش گفت: برای من یک مطب پزشکی تاسیس کن
پسر گفت: پدر جان شما که پزشکی نخوانده اید و مدرک آن را ندارید!
پدر آزرده شد و در جمع اقوام گفت: پسرم بی سوادی ام را به رخ ام می کشد!
اقوام نیز نزد پسر آمدند و وی را سرزنش کردند!
گفتگوی بالا را از این جهت نوشتم که بدانیم بیشتر سخنانی که بر سر آنها اختلاف می افتد فی نفسه راست هستند اما نوعی از راست که کذب محض هستند! پدر دروغ نگفت اما این را هم نگفت که خود چه گفته که منجر به این حرف پسرش شده است هرچند پدر یک تحریف لطیف را در جمله خود گنجانده که ناخود آگاه می تواند مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد و آن اینکه پدر از فعل استمراری استفاده می کند یعنی می گوید:«به رخ ام می کشد» که این دروغ است چون پسر تنها یک بار این کار را انجام داد و باید می گفت:« به رخ ام کشید» و با این تحریف لطیف مخاطب گمان می کند پسر جسارت مداوم و همیشگی نسبت به پدرش دارد!
پس سعی کنیم هر وقت از حق بودن یک حرف هم مطمئن شدیم باز قضاوت نکنیم تا وقتی که بدانیم آن حرف در پاسخ به کدام مساله قبلی اش آمده است . گاه برای رسیدن به حقیقت باید دریچه اتاق های داخلی تر بسیاری را باز کرد. افراد زیرک هم همواره سعی می کنند برای تخریب از این حیله استفاده کنند مثلاً شما به شخصی فراوان کمک می کنید سپس آن شخص عمداً کمکهای شما را کتمان می کند و یا به وقت نیاز به شما یاری نمی رساند و شما در مقام گلایهکمک های خود را به یاد وی می اندازید آنگاه این شخص می آید و به اطرافیانش می گوید:«فلانی منت سر ما می گذارد»! در حالی که خود باعث این امر شده و اگر رذالت نمی داشت شما هم هرگز کارهای نیک خود را به وی یادآوری نمی کردید.
خاطرم است روزی من و دو دوستم مشغول یک کار بودیم که یکی از دوستانم بشدت کار می کرد و انقدر کار کرد که دیگر توان ایستادن نداشت و نشست ولی ما به خود زحمت چندانی نمی دادیم و چون خسته نبودیم سر پا ایستاده بودیم! همان لحظه شخص مسئول آمد و به من و آن یکی دوستم آفرین گفت و او را که نشسته بود سرزنش کرد! این هم نتیجه ی قضاوت از روی آخرین حقیقتی که می بینیم یعنی ممکن است یک نتیجه گیری کاملاً غلط انجام دهیم!